Đau hàm khi nhai, há miệng nghe tiếng “lục cục”, hay cảm giác mỏi hàm kéo dài không rõ lý do…

Bạn có thể đang mắc phải viêm khớp thái dương hàm – một bệnh lý thường bị bỏ qua nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ viêm khớp thái dương hàm là gì, các triệu chứng điển hình, nguyên nhân sâu xa và phác đồ điều trị hiệu quả, hiện đại mà bạn có thể áp dụng ngay hôm nay để giảm đau và phục hồi chức năng hàm.

1. Viêm khớp thái dương hàm là gì?

Viêm khớp thái dương hàm (TMJ disorder) là tình trạng viêm hoặc rối loạn chức năng của khớp thái dương hàm (Temporomandibular Joint) – khớp nối giữa xương hàm dưới và xương thái dương của hộp sọ. Đây là một trong những khớp vận động phức tạp nhất cơ thể, giúp bạn há miệng, nhai, nói chuyện và nuốt.

Khi khớp này bị viêm hoặc thoái hóa, người bệnh sẽ cảm thấy đau, kẹt khớp, hoặc nghe tiếng lạo xạo khi cử động hàm. Bệnh có thể diễn tiến âm thầm nhưng ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị đúng cách.

Viêm khớp thái dương hàm (TMJ disorder)

2. Nguyên nhân gây viêm khớp thái dương hàm

Viêm khớp thái dương hàm không chỉ có một nguyên nhân duy nhất, mà thường do tổ hợp các yếu tố sau:

• Stress, nghiến răng (bruxism): căng thẳng kéo dài gây co cơ hàm, dẫn đến mỏi và đau khớp.

• Khớp cắn sai lệch (malocclusion): khiến lực nhai phân bố không đều, tạo áp lực lên khớp.

• Thói quen xấu: chống cằm, nhai một bên, ăn đồ cứng thường xuyên.

• Chấn thương vùng mặt hoặc khớp hàm: tai nạn, va đập.

• Thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp: tác động hệ thống lên khớp thái dương hàm.

• Tiền sử điều trị nha khoa không đúng cách, đặc biệt là làm răng sứ, niềng răng mà không kiểm tra khớp trước đó.

Nguyên nhân gây viêm khớp thái dương 

3. Dấu hiệu nhận biết viêm khớp thái dương hàm

Dấu hiệu điển hình gồm:

✅ Đau khớp hàm khi ăn, nói hoặc ngáp
✅ Tiếng lạo xạo, lục cục khi mở miệng
✅ Khó há miệng lớn, có cảm giác cứng hàm vào buổi sáng
✅ Đau lan ra tai, cổ, thái dương
✅ Mỏi hàm, đau đầu mãn tính không rõ nguyên nhân
✅ Lệch đường giữa răng cửa, sai khớp cắn bất ngờ

⚠️ Lưu ý: Bệnh có thể bị nhầm lẫn với các vấn đề tai mũi họng hoặc thần kinh, nên cần thăm khám chuyên sâu bởi bác sĩ có chuyên môn về khớp cắn và rối loạn cơ hàm.

4. Phương pháp điều trị viêm khớp thái dương hàm hiệu quả

Tùy mức độ và nguyên nhân, việc điều trị sẽ có nhiều hướng. Mục tiêu là giảm đau – hồi phục chức năng – phòng ngừa tái phát:

🔹 Giai đoạn đầu – Điều trị bảo tồn:

• Chỉnh khớp cắn bằng máng nhai mềm (splint therapy): giảm áp lực khớp khi ngủ, chống nghiến răng.

• Vật lý trị liệu: xoa bóp cơ nhai, chườm ấm/lạnh, sóng siêu âm điều trị.

• Thuốc giảm đau, giãn cơ, kháng viêm (dùng ngắn hạn theo chỉ định).

• Tư vấn tâm lý, quản lý stress: yoga, thiền, ngủ đủ giấc.

🔹 Giai đoạn nặng hoặc tái phát kéo dài:

• Chỉnh khớp cắn toàn hàm bằng phục hình, niềng răng (nếu khớp cắn sai).

• Tiêm rửa khớp (arthrocentesis) hoặc tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) để phục hồi mô sụn.

• Phẫu thuật khớp hàm: hiếm, chỉ khi các phương pháp trên thất bại.

5. Nha sĩ hay bác sĩ nào điều trị được viêm khớp thái dương hàm?

Không phải phòng khám nào cũng có đủ chuyên môn điều trị hiệu quả viêm khớp thái dương hàm. Bạn nên tìm đến:

• Bác sĩ chuyên về khớp cắn và đau cơ xương hàm (TMJ specialist)

• Nha khoa có điều trị toàn diện, kết hợp chỉnh nha – khớp cắn – vật lý trị liệu

• Được thăm khám kỹ khớp trước khi làm răng sứ, niềng răng

Tìm đến phòng khám – bác sĩ uy tín

6. Viêm khớp thái dương hàm có chữa khỏi không?

✅ Có – nếu phát hiện sớm và điều trị đúng.

❌ Không – nếu để kéo dài, tổn thương sụn khớp vĩnh viễn hoặc lệch khớp nặng.

Việc chữa trị dứt điểm cần sự phối hợp liên ngành giữa nha sĩ, bác sĩ vật lý trị liệu, chuyên gia tâm lý (trong trường hợp stress nặng). Việc tự mua thuốc giảm đau, tự massage không đúng cách có thể khiến tình trạng nặng thêm.

7. Lời khuyên từ chuyên gia

• Đừng bỏ qua những cơn đau mỏi hàm kéo dài.

• Hãy kiểm tra khớp cắn trước khi làm bất kỳ can thiệp nha khoa nào.

• Stress và thói quen nhai lệch là “kẻ thù thầm lặng” của khớp hàm – cần điều chỉnh sớm.

Tổng hợp: từ Internet