TP.HCM đang từng bước đẩy mạnh chuyển đổi sang giao thông xanh với kế hoạch chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe máy điện cho tài xế công nghệ và giao hàng. Song song với đó, thành phố cũng chuẩn bị đối mặt với bài toán xử lý pin xe điện hết vòng đời – một trong những thách thức lớn của kỷ nguyên phương tiện không khí thải.
Theo Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM (HIDS), thành phố sẽ xây dựng trung tâm “Battery-as-a-Service” kết hợp xưởng tái chế pin đạt chuẩn châu Âu, với công suất khoảng 3.000 tấn/năm, có thể thu hồi tới 90 – 95% vật liệu quý trong pin như lithium, cobalt, nickel… Trung tâm này đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro môi trường, đồng thời phát triển chuỗi giá trị công nghiệp xanh.
Đại diện HIDS cho biết, lượng pin thải sau khi chuyển đổi phương tiện sẽ rất lớn, đòi hỏi phải có hệ thống xử lý bài bản và minh bạch. Trong đề án trình UBND TP, HIDS đề xuất các cơ chế hỗ trợ tài chính, như vay ưu đãi hoặc sử dụng Quỹ Bảo vệ môi trường để thúc đẩy đầu tư xây dựng nhà máy tái chế pin.
Việc tái sử dụng pin xe điện sẽ giúp giảm số lượng pin mới cần thiết
Ảnh: V.F
Hiện nay, Việt Nam đã có nhà máy sản xuất pin xe điện tại Hà Tĩnh với vốn đầu tư hơn 6.000 tỷ đồng và đã ký hợp tác chiến lược với Li-Cycle – doanh nghiệp hàng đầu thế giới về tái chế pin. Trong tương lai, nếu được hỗ trợ phát triển thêm hệ thống tái chế trong nước, Việt Nam có thể chủ động hơn trong việc kiểm soát rác thải công nghệ và hiện thực hóa mục tiêu giảm phát thải ròng.
Ngoài tái chế, HIDS cũng đề xuất đào tạo kỹ thuật viên xe điện (EV) quy mô lớn để đáp ứng nhu cầu bảo trì, bảo dưỡng sau bán hàng. Việc này nhằm giải quyết điểm nghẽn về nhân lực, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ EV tại thành phố.
Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, từ ngày 1.1.2024, các đơn vị sản xuất pin sẽ phải đóng phí tái chế. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp có nhà máy tái chế đạt chuẩn, có thể được miễn hoặc hoãn khoản phí này, đồng thời chịu trách nhiệm thu hồi và xử lý pin sau sử dụng.
Trên thế giới, vấn đề tái chế pin đã được đặt ra từ rất sớm. Các quốc gia như Mỹ, EU đều yêu cầu pin xe điện phải có “hộ chiếu kỹ thuật số”, theo dõi dữ liệu thành phần và tình trạng pin. Thị trường tái chế pin toàn cầu dự kiến đạt 52 tỷ USD vào năm 2045, mở ra tiềm năng phát triển lớn.
Tại Việt Nam, theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB), đến năm 2040, nhu cầu pin cho xe điện sẽ lên tới gần 5 triệu đơn vị. Do đó, việc chủ động xây dựng hệ sinh thái tái chế pin ngay từ bây giờ là bước đi chiến lược giúp TP.HCM cũng như cả nước phát triển giao thông xanh bền vững và hiệu quả hơn trong tương lai.
Nguồn: https://thanhnien.vn/tphcm-se-xay-dung-trung-tam-tai-che-pin-xe-dien-185250725185621803.htm
