Ung thư di truyền: Phát hiện sớm – Chìa khóa kéo dài sự sống
Theo bác sĩ Nguyễn Tuấn Tùng – Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, một số loại ung thư như ung thư vú, ung thư đại trực tràng, ung thư buồng trứng… có thể di truyền trong gia đình, liên quan đến các biến đổi gene chiếm khoảng 5–15% tổng số ca ung thư. Các đột biến này làm rối loạn cơ chế kiểm soát tế bào, dẫn đến hình thành khối u ác tính.
Tại hội nghị về ung thư di truyền tổ chức ở Hà Nội, bác sĩ Phạm Cẩm Phương – Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và điều trị ung bướu, cho biết các gene đột biến như BRCA1, BRCA2 có thể truyền qua nhiều thế hệ. Người mang đột biến có nguy cơ mắc ung thư sớm hơn – thậm chí chỉ mới 30–40 tuổi đã phát bệnh, thay vì 60 tuổi như thông thường.
Bên cạnh ung thư vú và buồng trứng, nhiều bệnh ung thư khác như đại trực tràng, tuyến giáp, tụy, tuyến tiền liệt và cả phổi – vốn được cho là do môi trường – cũng đã được ghi nhận có yếu tố di truyền. Bác sĩ Phương cho biết, tại Bạch Mai đã triển khai tư vấn di truyền cho bệnh nhân nhằm giúp thay đổi lối sống và tầm soát sớm, góp phần phát hiện và điều trị hiệu quả.
Nội soi là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán ung thư đại trực tràng – Ảnh: BVCC
Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý việc xét nghiệm gene chỉ giúp đánh giá nguy cơ chứ không phải phương pháp chẩn đoán trực tiếp ung thư. Dù vậy, việc phát hiện sớm các đột biến gene cho phép người mang gene nguy cơ chủ động phòng ngừa, theo dõi và điều trị từ giai đoạn sớm.
Hiện tại, Việt Nam đã triển khai các kỹ thuật tiên tiến như giải trình tự gene, liệu pháp miễn dịch, điều trị đích, góp phần cải thiện chất lượng sống và kéo dài thời gian sống cho người bệnh. Mục tiêu trong tương lai là ứng dụng công nghệ chỉnh sửa gene để hạn chế các ung thư liên quan di truyền.
Tuy nhiên, nhân lực tư vấn và cơ sở vật chất vẫn còn hạn chế. Tại Malaysia, quốc gia có dân số tương đương Việt Nam, hiện chỉ có 13 bác sĩ di truyền và 9 chuyên gia tư vấn. Cả hai nước đều đang nỗ lực tích hợp tư vấn di truyền trong hệ thống điều trị ung thư nhằm đối phó hiệu quả với nhóm bệnh nguy hiểm nhưng có thể kiểm soát nếu phát hiện kịp thời này.
Nguồn: https://tuoitre.vn/nhung-loai-ung-thu-nao-co-the-di-truyen-trong-gia-dinh-20250615091125601.htm
